Łokieć tenisisty. Co to jest? Jakie są przyczyny, objawy i jak wygląda leczenie łokcia tenisisty? Boli Cię łokieć, a do tego uścisk nie jest już tak silny, przez co trudno Ci normalnie funkcjonować? To może być łokieć tenisisty, czyli zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Jeśli nic z tym nie zrobisz, to pomęczysz się od 6 do 24 miesięcy lub, co gorsze, schorzenie nie opuści Ci nigdy. Co to jest łokieć tenisisty? Jakie są jego objawy? Skąd się bierze? Jak go leczyć? O tym dowiesz się z artykułu. 03-01-2024 07:00 MK Łokieć tenisisty. Co to jest? Jakie są przyczyny, objawy i jak wygląda leczenie łokcia tenisisty? Jeśli nic nie robisz, aby zwalczyć łokieć tenisisty, to sam się prosisz o problemy. Na początku ból pojawia się raz na jakiś czas. Siła chwytu jest w miarę ok, czujesz delikatny jej spadek, a zginanie ręki i nadgarstka nie powoduje bólu. Potem robi się mniej przyjemnie. Każdy dzień zwłoki w rozpoczęciu leczenia to ból, cierpienie i coraz większe ryzyko życia ze schorzeniem na zawsze. W fazie przewlekłej ból się nie zmniejsza ani na moment. Nie masz żadnej siły chwytu, a każde zgięcie ręki lub dłoni powoduje łzy cierpienia. Nie musi tak być. Dowiedz się, co to jest łokieć tenisisty, jakie są jego objawy, jak go diagnozujemy i leczymy w Centrum Rehabilitacji. Łokieć tenisisty. Co to jest? Łokieć tenisisty to popularna nazwa zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Schorzenie powoduje ból z boku łokcia i dużą utratę sprawności całej ręki. Problem dotyczy najczęściej osób w wieku 30 - 60 lat. Szacuje się, że na łokieć tenisisty cierpi od 1 do 3% ludzi. Pomimo nazwy, schorzenie dotyka tylko około 10% graczy w tenisa. Nazwa po prostu obrazuje jakie ruchy powodują przeciążenie ścięgien. Łokieć tenisisty to schorzenie, na które cierpi tylko około 10% graczy Łokieć tenisisty. Jakie są przyczyny? Od czego powstaje łokieć tenisisty? Powtarzające się rotacje do środka i na zewnątrz przeciążają ścięgna prostowników nadgarstka. Dlatego łokieć tenisisty nie dotyczy tylko sportowców. Kto choruje na łokieć tenisisty? To problem stomatologów, informatyków, hydraulików, elektryków, malarzy, dekoratorów, murarzy czy ogrodników. Wystarczy praca statyczna lub dynamiczna z małym obciążeniem. Na przykład wkręcanie i wykręcanie śrub 2-krotnie zwiększa ryzyko wystąpienia zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Co ciekawe, Titchener podkreśla w swoich badaniach, że palenie papierosów zwiększa ryzyko wystąpienia łokcia tenisisty. To problem nie ze względu na substancje w tytoniu, a ze względu na ruch, który wykonuje się, podnosząc i opuszczając dłoń z papierosem. Co jeszcze przyczynia się do pojawienia się tego schorzenia? podnoszenie i przenoszenie ciężarów z wyprostowanymi rękoma i z wyprostem nadgarstka silne chwytanie i pociąganie przedmiotów rotowanie przedramieniem częste prostowanie nadgarstka kombinacja powyższych — np. wkręcanie śrub pod dużym oporem, co wymaga dużo siły Do wywołania łokcia tenisisty potrzeba połączenia ciągłego wykonywania tych samych ruchów, wymuszonego ułożenia przedramienia i użycia siły, aby pokonać opór. W takich warunkach pojawiają się mikrourazy, zmiany zwyrodnieniowe i ból. Mikrourazy same w sobie są tylko małym problemem. Gorsze są zmiany zwyrodnieniowe. Wyróżniamy 3 procesy, które powodują pogorszenie się stanu łokcia tenisisty. Przerost naczyniowo-fibroblastyczny Fibroblasty to komórki, które w skórze produkują kolagen i elastynę. Badacze Kraushaar i Nirschl odkryli, że stoją one za jednym z procesów pogarszania się stanu w łokciu. Na początku pojawiają się mikrourazy. Jest ich coraz więcej. W pewnym momencie ich ilość w jednym miejscu jest tak duża, że zrywa się struktura ścięgna. Jego komórki są wyniszczone, więc nie są w stanie się poprawnie odbudować. To powoduje ich zwyrodnienie. W takim stanie powstaje przerost naczyniowo-fibroblastyczny. Jak sama nazwa wskazuje, w miejscu zwyrodnienia zwiększa się ilość naczyń i fibroblastów. Organizm odpowiada na przerwanie struktur kolagenu w ścięgnie. Powstaje tkanka ziarninowa, typowa dla takich sytuacji. Kraushaar i Nirschl zauważyli, że w przypadku łokcia tenisisty, naczynia, które powstały w fazie przerostu są zwężone, niedrożne i przez to nie działają prawidłowo. Utrudnia to lub całkiem uniemożliwia poprawne gojenie mikrourazów. Efektem tego jest powstanie zwłóknień i zwapnień. Zmiany naczyniowe Na przednią część nadkłykcia bocznego krew transportuje tętnica poboczna promieniowa oraz tętnica wsteczna promieniowa. Na tylną część krew dociera z zespolenia tętnicy pobocznej środkowej i tętnicy międzykostnej wstecznej. Mimo tylu naczyń, którymi płynie krew Schneeberger oraz Masqulet odkryli, że okolice przyczepu ścięgna prostowników w łokciu są podatne na ograniczenia dopływu krwi. Natomiast Bales, dzięki swoim badaniom wykrył 2 mało unaczynione strefy wokół nadkłykcia bocznego i 2 cm od przyczepu prostowników. Przez to, substancje odżywcze mają duży problem, aby dotrzeć do nadkłykcia razem z krwią. Utrudnia to proces gojenia. Każdy mikrouraz w tym rejonie leczy się bardzo długo. Przeciążenie mechaniczne Długotrwała praca statyczna lub dynamiczna z małym obciążeniem naraża ścięgno prostowników na pracę ekscentryczną i koncentryczną. Do tego, gdy staw zostaje w zgięciu, naraża się na duże przeciążenie. To prowadzi do mikrourazów. Test Cozena. Jeden z 3 testów, którymi potwierdza się łokieć tenisisty Łokieć tenisisty. Jakie są objawy łokcia tenisisty? Objawy łokcia tenisisty to: Ból Czujesz go z boku łokcia. Jest silniejszy, gdy zaciskasz pięść lub przekręcasz nadgarstek. Możesz go czuć aż w przedramieniu. Jest tępy, stały. Rośnie, gdy dotykasz w rejonie nadkłykcia. Utrata siły chwytu Każda próba złożenia dłoni w pięść powoduje ból. Organizm ułatwia sobie życie, więc po prostu ogranicza siłę chwytu, aby ból ustąpił. Trudność przy prostych czynnościach Ze względu na ból, ograniczenie siły i ruchomości masz problemy z banalnymi czynnościami. Trudno Ci przywitać się z kimś podaniem ręki. Unoszenie lekkich rzeczy to mordęga. Otwieranie drzwi wyciska łzy. Łokieć tenisisty. Jak diagnozuje się łokieć tenisisty? Wywiad z pacjentem Wywiad z pacjentem jest pierwszym, podstawowym etapem diagnozy. Pomaga ustalić, co wpływa na powstanie schorzenia. Fizjoterapeuta dowiaduje się, jaki jest mechanizm powstawania bólu, ile trwa i jakiego jest typu. Diagnostyka funkcjonalna Rehabilitant ogląda miejsce bólu, które pokazuje pacjent. Palcami wykrywa miejsce powstania bólu. Sprawdza obrzęk, wysięk stawowy i ocenia zmiany skórne. Wykonuje z pacjentem test Cozena i Milla. Dzięki nim potwierdza wystąpienie łokcia tenisisty. Dzięki diagnostyce funkcjonalnej łatwo rozpoznaje się zmiany w obrębie więzadła oraz osłabienie lub zanik mięśni. RTG Badanie RTG nie pokazuje zmian, które powoduje łokieć tenisisty. Wyklucza inne przyczyny bólu w obrębie łokcia — zmiany zwyrodnieniowe, stan zapalny, torbiele lub złamania. Dopiero w zaawansowanym stadium łokcia tenisisty na RTG da się dostrzec zwapnienia. MRI To idealne badanie do diagnozy łokcia tenisisty. Pokazuje mięśnie, więzadła, ścięgna, nerwy, szpik i chrząstki. U osób z łokciem tenisisty widać obszary pozbawione kolagenu i zwyrodnienia. USG To badanie dynamiczne. To znaczy, że pokazuje ścięgno w działaniu, a dzięki temu łatwo ocenia się jego stan. Na początkowych etapach łokcia tenisisty ścięgno jest świetnie widoczne. Im bardziej rozwinięte jest schorzenie, tym mniej uporządkowana jest jego struktura, do tego jest przysłonięte krwiakami i wysiękami. Badanie histopatologiczne To badanie ścięgien, które pokazuje ułożenie włókien kolagenowych. W przypadku łokcia tenisisty widać przerwane włókna kolagenu, większą ilość naczyń krwionośnych i fibroblasty. Łokieć tenisisty. Jakie są najlepsze zabiegi na łokieć tenisisty? Leczenie łokcia tenisisty składa się z kilku etapów. Po pierwsze zmniejszamy ból. Po drugie przywracamy prawidłowe funkcjonowanie łokcia. Po trzecie przywracamy zakres ruchu. W najbardziej ostrym okresie schorzenia stosuje się leki, stabilizatory i ortezy, aby zapewnić odpoczynek i unieruchomienie ręki. Gdy znika ostry ból, zaczyna się rehabilitacja. W leczeniu łokcia tenisisty najbardziej skuteczne są zabiegi fizykoterapii. Laseroterapia, krioterapia, ultradźwięki Wg. badań przeprowadzonych przez K. Pasiud i W. Garczyńskiego najczęściej stosowane metody leczenia łokcia tenisisty to laseroterapia (stosowana u 67,5% pacjentów), krioterapia (60%) i ultradźwięki (55%). Taka seria 3-5 zabiegów zmniejsza ból w badaniu NRS z 6,67/10 do 2,27/10, w badaniu DASH z 58,49/100 do 23,9/100. Fala uderzeniowa Natomiast według badań M. Stefański, A. Polak, L. Piejko, F. Humpa, W. Kubasik, L. Białek, A. Ficek-Kiesler, A. Nawrat-Szołtysik oraz E. Hordyńska bardzo skutecznym zabiegiem na ból przy łokciu tenisisty, oraz ograniczony zakres ruchu jest fala uderzeniowa. Po 2 zabiegach falą ból w dzień spada o 30%, w nocy o ponad 70%, a podczas aktywności o 10%. Po 3 zabiegach to odpowiednio 40%, 45%, 55%. Natomiast ruchomość stawu po 2 tygodniach zabiegów falą uderzeniową zwiększa się: prostowanie nadgarstka - 5% większy zakres ruchu supinacja przedramienia - 11,1% większy zakres ruchu siła prostowania nadgarstka wzrasta o 33,9% Po 3 tygodniach to odpowiednio 12%, 28,5% oraz 92,3%. Jonoforeza, fonoforeza, pole magnetyczne B. Latała, D. Mosurska, J. Otfinowski i K. Reguła zbadali wpływ jonoforezy, fonoforezy i pola magnetycznego na leczenie łokcia tenisisty. W grupie jonoforezy testy kliniczne (test Thomsona, test Milla, test Cozena) przed terapią wykazały wynik dodatni u 19 osób, po terapii 10 zabiegami było to 9 osób — spadek o 53%. Mediana odczucia bólu spadła z 4,16/10 do 2,05/10. W grupie fonoforezy z 20 wyników dodatnich nastąpił spadek do 10 - 50% skuteczności. Mediana odczucia bólu spadła z 3,81/10 do 2,05/10. W grupie pola magnetycznego z 15 przypadków przed serią zabiegów ilość dodatnich wyników spadła do 8 - spadek o 47%. Mediana odczucia bólu spadła z 5,47/10 do 2,8/10. Porównanie fali uderzeniowej z innymi zabiegami fizykoterapii S. Mastej, T. Pop, A. Bejer, J. Płocki i I. Kotela w swojej pracy porównują dwie metody leczenia bólu przy łokciu tenisisty. W ramach badań przeprowadzają oni 4 zabiegi falą uderzeniową i 10 zabiegów ultradźwiękami i laseroterapią. Test Thomsona pokazuje poprawę u 15 osób, które przeszły zabiegi falą i u 7 osób UD+Laser. Bez zmian jest odpowiednio u 25 i 30 osób. Nie występują pogorszenia stanu. Test Milla poprawia stan 22 osób leczonych falą i 9 UD+Laser. Bez zmian zostaje 18 i 28 osób. Nie ma pogorszeń. Leczenie łokcia tenisisty w Centrum Rehabilitacji Leczenie łokcia tenisisty w Centrum Rehabilitacji zaczynamy od wywiadu. Dowiadujemy się z niego o tym co i jak wywołuje ból. Po tym przystępujemy do badania palpacyjnego. Sprawdzamy wskazane miejsce bólu. Wykrywamy stan zapalny, naderwania, zerwania i zmiany w obrębie łokcia. W Centrum Rehabilitacji do leczenia bólu, który występuje przy łokciu tenisisty, wykorzystujemy najczęściej falę uderzeniową. Ponadto, mamy do pomocy inne zabiegi fizykoterapii — krioterapię, ultradźwięki, laseroterapię, magnetoterapię czy elektroterapię. Gdy trzeba, posiłkujemy się terapią manualną. Według badań najskuteczniejsza na łokieć tenisisty jest fala uderzeniowa Łokieć tenisisty. Podsumowanie Łokieć tenisisty to schorzenie, które wywołuje ból z boku łokcia i dotyczy 1-3% populacji. Doskwiera nie tylko tenisistom, ale i stomatologom czy malarzom. Leczenie łokcia tenisisty podzielone jest na kilka etapów, zależnie od tego jak silny jest ból. Na początkowym etapie szybko pomagają zabiegi fizykoterapii. Na zaawansowanym najpierw trzeba zlikwidować stan zapalny dzięki lekom i ortezom. Do leczenia łokcia tenisisty wykorzystuje się takie zabiegi jak elektroterapia, ultradźwięki, laseroterapia, krioterapia czy pole magnetyczne. Według badań najskuteczniejsza jest fala uderzeniowa, którą stosujemy w Centrum Rehabilitacji. Źródła: E. Kuncewicz, W. Samborski — Aktualny stan wiedzy na temat patomechanizmu tzw. łokcia tenisisty, 2008 P. Krawczyk-Szulc, E. Wągrowska-Koski, A. Puzder, P. Markowski, J. Walusiak-Skorupa — Przewlekłe zapalenie nadkłykci kości ramiennej wywołane sposobem wykonywania pracy — wytyczne diagnostyczno-orzecznicze, 2015 G. Wójcik, T. Stawińska, A. Szulc, B. Sokołowska — Diagnostyka i leczenie zachowawcze łokcia tenisisty, 2016 A. Świtoń, J. Kruszyna — Zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, 2017 K. Zaworski, R. Latosiewicz, P. Majcher, T. Derewiecki — Terapia manualna w diagnostyce i leczeniu łokcia tenisisty, 2015 S. Mastej, T. Pop, A. Bejer, J. Płocki, I. Kotela - Porównanie skuteczności terapii falą uderzeniową z wybranymi zabiegami fizykalnymi u pacjentów z zespołem łokcia tenisisty, 2018 B. Latała, D. Mosurska, J. Otfinowski, K. Reguła — Fizykoterapia w leczeniu zapalenia nadkłykcia bocznego i przyśrodkowego kości ramiennej, 2009 M. Stefański, A. Polak, L. Piejko, F. Humpa, W. Kubasik, L. Białek, A. Ficek-Kiesler, A. Nawrat-Szołtysik, E. Hordyńska — Radialna fala uderzeniowa w połączeniu z ćwiczeniami fizycznymi w leczeniu entezopatii, 2017 K. Pasiur, W. Garczyński - Skuteczność kompleksowej fizjoterapii ambulatoryjnej u chorych z rozpoznaniem zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej, 2016
